İstanbul, 1 Mart 2024 – Polisin Şubat ayı sonunda üç gazetecinin evlerini basarak onları üç günlüğüne gözaltına aldığı vaka, Türkiyeli yetkililer tarafından gerçekleştirilen sistematik taciz zincirinin bir diğer halkası gibi görünüyor. Son iki yıl içerisinde Kürt medyasında çalışan düzinelerce gazeteci tutuklandı; gazetecilik faaliyetleri delil olarak gösterilerek ayrı ayrı yargılanan Dicle Müftüoğlu ve Sedat Yılmaz bunlardan ikisiydi.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Cuma günü yapılan bir açıklama ile Türkiyeli yetkililere Kürt medyası mensuplarını anlamsız tutuklamalar ve davalar ile taciz etmeye bir son vermeleri ve gazetecilerin özgürce çalışmalarına müsaade etmeleri için çağrıda bulundu.
CPJ Türkiye Temsilcisi Özgür Öğret: “Türkiye’de polis gazeteciler Oktay Candemir, Arif Aslan ve Lokman Gezgin’i sanki tehlikeli suçlularmış evlerinden aldı ve onları profesyonel faaliyetlerine dair sorular sormak için gereksizce günler boyu parmaklıklar arkasında beklemeye zorladı” dedi. “Türkiyeli yetkililerin ülkenin basın özgürlüğü sicilini düzeltmek gibi bir niyetleri varsa, eleştirel haberler yapan Kürt gazetecileri sistematik olarak haberciliği teröristlikle eşitleyen anlamsız davalarla taciz etmeye bir son vermeleri gerekiyor.”
Şubat ayında Türkiye’de gerçekleşen vakalardan bazıları şöyle:
- Salı günü Van’da Polis üç serbest Kürt gazeteci olan Candemir, Aslan ve Gezgin’i evlerini basarak gözaltına aldı. Cuma günü bir savcı gazetecileri finansal hareketleri hakkında sorguladı ki, bunlar arasında çalışmaları karşılığında Avrupalı kurumlardan aldıkları ödemeler ya da yanlarında çalıştırdıkları gazetecilere yaptıkları ödemeler de bulunuyordu. Terörizmi finanse etmekle suçlanan gazeteciler soruşturanın seyrine göre değişebilecek şekilde serbest bırakıldılar.
- Perşembe günü Diyarbakır’da bir mahkeme Mezopotamya Ajansı editörü ve Dicle Fırat Gazeteciler Derneği Eşbaşkanı olan tutuklu gazeteci Dicle Müftüoğlu’nu davanın seyrine göre değişebilecek şekilde tahliye etti. CPJ aynı gün yapılan bir ortak açıklamaya imzacı olarak katılarak Türkiyeli yetkililere gazeteciyi derhal serbest bırakmaları için çağrıda bulunmuştu. Müftüoğlu 300 günden uzun bir süredir cezaevindeydi.
- İzmir’de polis 13 Şubat günü beş muhabirin evlerini basarak onları gözaltına aldı. 16 Şubat itibariyle bu muhabirlerden üçüne ev hapsi tedbiri, diğer ikisine ise adli kontrol tedbirleri uygulandı. Bu tedbirlere yapılan itirazlar bir İzmir mahkemesi tarafından Perşembe günü reddedildi.
- Yine Perşembe günü Diyarbakır’da bir diğer mahkeme bir diğer Mezopotamya Ajansı editörü olan Yılmaz’ı hakkındaki terörizm suçlamalarından beraat ettirdi. Yılmaz davanın seyrine göre değişebilecek şekilde 14 Aralık 2023 tarihinde tahliye edilmişti.
Candemir 2020 yılının Eylül ayında ölmüş Osmanlı sultanlarına hakaret ettiği suçlamasıyla gözaltına alınmıştı. Soruşturma 2021’de düşürüldü.
CPJ yorum almak için Van ve Diyarbakır illerinin cumhuriyet başsavcılıklarına e-posta gönderdi ancak yanıt gelmedi.
Türkiye son sayımda dünyanın en çok gazeteci hapseden ülkeleri arasında onuncu sıraya düştü ancak basın özgürlüğü uzmanlarına göre bu düşüş gidişatta iyileşmenin habercisi değil.