ভাৰতৰ ৰাজ্যিক বিধান সভা নিৰ্বাচন ২০২১: সাংবাদিকৰ সুৰক্ষা নিৰ্দেশনাৱলী

২০২০ চনৰ ২৮ অক্টোবৰত পূৱ ভাৰতীয় ৰাজ্য বিহাৰৰ পালিগঞ্জত ৰাজ্যিক নিৰ্বাচনৰ সময়ত ভোটাৰসকলে এটা ভোটকেন্দ্ৰত সামাজিক দূৰত্ব বজাই ৰাখি শাৰীত থিয় হোৱা দৃশ্য। ভাৰতত ২০২১ চনৰ মাৰ্চ, এপ্ৰিল আৰু মে মাহত পাঁচখন ৰাজ্যত বিধান সভাৰ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰা হ’ব। (এ পি/আফতাব আলম সিদ্দিকী)

চলিত ২০২১ বৰ্ষৰ অহা মাৰ্চ, এপ্ৰিল আৰু মে’ মাহত ভাৰতৰ অসম, কেৰালা, তামিল নাডু, পশ্চিম বংগ আৰু পুডুচেৰীত বিধানসভাৰ নিৰ্বাচন অনুস্থিত হ’ব।

এই নিৰ্বাচনসমূহ সামৰি সংবাদ যুগুতাবলৈ নিয়োজিত থকা গণসংযোগ মাধ্যমৰ কৰ্মচাৰীসকল যিকোনো ধৰণৰ সম্ভাৱনীয় শাৰীৰিক আঘাত, ভীতিপ্ৰদৰ্শন, আৰু হাৰাশাস্তি; অনলাইন ভাবুকি; ক’ভিড–১৯ সংক্ৰমণৰ আশংকা; গ্ৰেপ্তাৰ অথবা আটক; আৰু প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুতকৰণৰ ক্ষেত্ৰত ইন্টাৰনেট একচেছকে ধৰি থকা অন্যান্য চৰকাৰী বাধ্যবাধকতা সমূহৰ প্ৰতি সজাগ হোৱা উচিত। কমিতি টু প্ৰটেক্ট জাৰ্নেলিষ্ট (চমুকৈ চি পি জে) ৰ শেহতীয়া গৱেষণা অনুসৰি, ২০২০ বৰ্ষত ভাৰতত অন্তত: দুগৰাকী সাংবাদিকে কৰ্মক্ষেত্ৰত প্ৰাণ হেৰুৱাইছে।

কেৰালাৰ দ্য ফেডাৰেল নামৰ বাতৰি ৱেবছাইতটোৰ সহযোগী সম্পাদিকা শাহিনা কে কে এ ফোনযোগে চি পি জে’ক জনায়, “সাধাৰণতে, বাতৰি সম্পাদক অথবা ব্যুৰ’ মূৰব্বীয়ে সংবাদ পৰিৱেশন তথা প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰণৰ সময়ছোৱাত সাংবাদিকসকলে সন্মূখীন হ’ব পৰা অসুবিধা সমূহৰ বিষয়ে আলোচনা নকৰে। আমাৰ হাতত এনেধৰণৰ আশংকাসমূহৰ পূৰ্বানুমান ল’ব পৰা অথবা মোকাবিলা কৰিব পৰাকৈ নিজকে প্ৰস্তুত কৰিব পৰা কোনোধৰণৰ ব্যৱস্থাপনা নাই। সাংবাদিকসকলে স্বাভাৱিকভাৱেই [কৰ্মক্ষেত্ৰলৈ] যায়।”

চি পি জে’ৰ জৰুৰীকালীন বিভাগে নিৰ্বাচনী সংবাদ বিস্তাৰৰ সৈতে জড়িত থকা সম্পাদক, সাংবাদিক আৰু ফটো সাংবাদিক সকলক উদ্দেশি আগন্তুক বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ বাবে নিজকে কিদৰে প্ৰস্তুত কৰিব তথা সাম্ভাব্য ডিজিটেল, শাৰীৰিক, আৰু মানসিক বিপদৰ সৈতে কিদৰে মোকাবিলা কৰিব সেই সম্পৰ্কে এলানি নিৰ্দেশনাৱলী যুগুত কৰি উলিয়াইছে।


যোগাযোগ আৰু সমল

সাংবাদিকসকলে যিকোনো ধৰণৰ সহায়ৰ বাবে চি পি জে’ৰ জৰুৰীকালীন বিভাগক emergencies@cpj.org – ইমেইল যোগে অথবা চি পি জে’ৰ এছিয়া প্ৰগ্ৰেমৰ হৈ আলিয়া ইফ্‌তিখাৰক aiftikhar@cpj.org – ইমেইল যোগে অথবা চি পি জে’ৰ ভাৰতীয় সংবাদদাতা কুনাল মজুমদাৰক kmajumder@cpj.org – ইমেইল যোগে যোগাযোগ কৰিব পাৰে।

ইয়াৰ উপৰি, চি পি জে’ৰ সম্পদ কেন্দ্ৰত  কাৰ্যৰ পূৰ্ব-প্রস্তুতি আৰু ঘটনাৰ পৰৱর্তী কালৰ সহযোগিতা নামেৰে এলানি অতিৰিক্ত তথ্যকোষ তথা আহিলা মজুত আছে।


২০১৭ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰীত ভাৰতৰ নতুন দিল্লীস্থিত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ বাহিৰত কৰ্মৰত সাংবাদিকৰ দল (এ পি /আলতাফ কাদ্ৰি)

সম্পাদকৰ সুৰক্ষা সংক্ৰান্তীয় নিৰীক্ষণ তালিকা

সম্পাদক আৰু সংবাদ কক্ষ সমূহে আগন্তুক বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বৱৰ্তী, চলিত তথা পৰৱৰ্তী সময়ছোৱাত সাংবাদিক সকলক খৰতকীয়া জাননিৰ ভিত্তিত কোনো এক ঘটনা বা কাহিনী সামৰি প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিব পাৰে। এই নিৰীক্ষণ তালিকা খনত সবাদকৰ্মী সকলে সন্মুখীন হ’ব পৰা অসুবিধা সমূহ লাঘৱ কৰাৰ উদ্দেশ্যে কিছু বিবেচনামূলক প্ৰশ্ন তথা পৰামৰ্শ উল্লেখ কৰা হৈছে।

সংবাদ কর্মী কেন্দ্ৰিক বিবেচনা

সা-সঁজুলি আৰু যাতায়ত

সাধাৰণ বিবেচনা

সাম্ভাব্য বিপদৰ খতিয়ান তথা পৰিকল্পনাৰ বিষয়ে অধিক জানিবলৈ চি পি জে’ৰ সম্পদ কেন্দ্ৰ চাওঁক।


২০২০ চনৰ ৬ নৱেম্বৰত তোলা এই ফটোখনত ভাৰতৰ মুম্বাইৰ এগৰাকী ব্যৱহাৰকাৰীয়ে নিজৰ ফোনত ফেচবুক অধীকৃত হোৱাটছেপ এপলিকেচন আপডেট কৰা দেখা গৈছে। (এ এফ পি/ইন্দ্ৰনীল মুখাৰ্জি)

ডিজিটেল সুৰক্ষা: প্ৰাথমিক প্ৰযুক্তিগত প্ৰস্তুতি

নিৰ্বাচন এটা সামৰি লোৱাৰ সময়ত সাংবাদিকসকলে কোনো ঘটনাৰ প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰাৰ অৰ্থে আৰু সহকৰ্মী তথা উৎসৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ নিমিত্তে নিশ্চয়কৈ ব্যক্তিগত ম’বাইল ফোন ব্যৱহাৰ কৰিব। ফলস্বৰূপে, যদি কোনো সাংবাদিকক আটক কৰি তেওঁৰ ফোন জব্দ কৰা হয় অথবা ভাঙি পেলোৱা হয়; ডিজিটেল সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত ই বিপদজনক হ’ব পাৰে। সেয়েহে, কোনো কামৰ বাবে ওলাই যোৱাৰ আগত তলত উল্লেখ কৰা দিশসমূহ বিবেচনা কৰা উচিত:

ডিজিটেল সুৰক্ষাৰ বিষয়ে অধিক তথ্যৰ বাবে, অনুগ্ৰহ কৰি চি পি জে’ৰ ডিজিটেল সুৰক্ষা নিৰ্দেশনাৱলী চাওঁক।

ডিজিটেল সুৰক্ষা: প্ৰয়োজনীয় নথি-পত্ৰ সুৰক্ষিত তথা সংৰক্ষিত ৰখা

নিৰ্বাচনৰ সময়ত প্ৰয়োজনীয় নথি-পত্ৰ সংৰক্ষণ আৰু সুৰক্ষিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত নিৰ্দ্দিষ্ট কিছুমান আচাৰ-বিধি থকাটো জৰুৰী। যদি এজন সাংবাদিকক আটক কৰা হয়, তেওঁৰ বৈদ্যুতিক সা-সৰঞ্জামবোৰ লৈ ল’ব পাৰে আৰু অনুসন্ধান কৰিব পাৰে, যাৰ পৰিণাম সাংবাদিক গৰাকী আৰু তেওঁৰ উৎসৰ বাবে গুৰুতৰ হ’ব পাৰে। নিৰ্বাচনী সংবাদ আহৰণ তথা পৰিৱেশন কৰোতে প্ৰতিপক্ষই বৈদ্যুতিক সা-সৰঞ্জামবোৰ ভাঙিব বা চুৰি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত উপযুক্ত বেকআপ নাথাকিলে তথ্য হেৰুৱাব পাৰে।

নিম্নলিখিত পদক্ষেপবোৰে আপোনাক আৰু আপোনাৰ তথ্যসমূহ সুৰক্ষিত ৰখাত সহায় কৰিব পাৰে:

ডিজিটেল সুৰক্ষা: নিৰাপদ যোগাযোগ

বৰ্তমান সময়ত বিশেষকৈ ক’ভিড-১৯ৰ বাবে অধিকাংশ সাংবাদিকে দূৰৱৰ্তীভাৱে কাম কৰি আছে; তেনেস্থলত আনৰ সৈতে কেনেদৰে অধিক সুৰক্ষিতভাৱে যোগাযোগ কৰিব লাগে জনাটো আপোনাৰ ডিজিটেল সুৰক্ষাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। সাংবাদিক আৰু সম্পাদকসকলে ব্যক্তিগতভাৱে লগ পোৱাৰ পৰিৱৰ্তে কনফাৰেন্সিং প্লেটফৰ্মসমূহ অধিক ব্যৱহাৰ কৰি আছে; সেয়েহে, কৰ্মচাৰী আৰু উৎসৰ সুৰক্ষাৰ বাবে কোনে এনেধৰণৰ কল বা ৱেবিনাৰ বোৰত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে সেইটো সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কিছুমান পদক্ষেপ লোৱাটো অত্যাৱশ্যকীয়।

যুম (Zoom) ব্যৱহাৰ কৰাৰ সময়ত মন কৰিবলগীয়া কিছু দিশ:

যুম ব্যৱহাৰ কৰোঁতে নিজকে অধিক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ, নিম্নলিখিত নিৰ্দেশনাবোৰ বিবেচনা কৰক:


ডিজিটেল সুৰক্ষা: অনলাইন হাৰাশাস্তি, ট্ৰ্লিং, অপতথ্য প্ৰচাৰ অভিযান আদি

লক্ষ্যভিত্তিক অনলাইন প্ৰচাৰ অভিযানসহ অন্যান্য অনলাইন নিৰ্যাতনৰ ঘটনা নিৰ্বাচনৰ সময়ত বৃদ্ধি পাব পাৰে। সংবাদ কৰ্মীসকলক আৰু তেওঁলোকৰ কৰ্মৰাজিক কলূষিত কৰিব বিচৰা অনলাইন আক্ৰমণকাৰীসকলে প্ৰায়ে তেওঁলোকক লক্ষ্য হিচাপে লয়। এনে ক্ষেত্ৰত সমন্বিত অনলাইন নিৰ্যাতন আৰু অপতথ্য প্ৰচাৰ অভিযানৰ দ্বাৰা সাংবাদিক গৰাকীক সামাজিক মাধ্যমৰ পৰা একপ্ৰকাৰ অপসাৰণ কৰি দিয়া হয় আৰু তেওঁক ‘অফলাইন’ হ’বলৈ বাধ্য কৰোৱা হয়। ভাৰতত কেবাগৰাকী মহিলা সাংবাদিক এনেধৰণৰ অনলাইন ট্ৰলিং অথবা উৎপীড়নৰ বলি হোৱাৰ ঘটনাৰ বিষয়ে চি পি জে অৱগত। অনলাইন আক্ৰমণৰ পৰা নিজকে সুৰক্ষিত কৰাটো সহজ নহয়, অৱশ্যে সাংবাদিকসকলে নিজৰ লগতে তেওঁলোকৰ একাউণ্টবোৰ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কিছুমান পদক্ষেপ ল’ব পাৰে।

নিজকে ভালদৰে সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ল’ব পৰা কিছুমান পদক্ষেপ:

একাউণ্টৰ সুৰক্ষা

অনলাইন হাৰাশাস্তিকাৰীসকলে আপোনাক লক্ষ্য হিচাপে লবলৈ আৰু আপোনাৰ ওপৰত অনলাইন উৎপীড়ন চলাবলৈ প্ৰায়ে আপোনাৰ সামাজিক মাধ্যমৰ একাউণ্টৰ পৰা ব্যক্তিগত তথ্য ব্যৱহাৰ কৰিব। আপোনাৰ একাউণ্ট আৰু আপোনাৰ তথ্য (ডাটা) সুৰক্ষিত কৰিবলৈ নিম্নলিখিত পদক্ষেপবোৰ গ্ৰহণ কৰক:

আক্ৰমণৰ সময়ত ল’ব লগা সাৱধানতা


কৰ্তৃপক্ষই ক’ভিড-১৯ সম্প্ৰসাৰণৰ বিৰুদ্ধে জাৰি কৰা নিষেধাজ্ঞা শিথিল কৰাৰ পাছত ২০২০ চনৰ ১২ জুনত ভাৰতৰ নতুন দিল্লীস্থিত গুৰু টেগ বাহাদুৰ হস্পিতালৰ পৰা সংবাদ পৰিৱেশন কৰাৰ মুহুৰ্তত সাংবাদিক বৰ্খা দত্ত (এ এফ পি/প্ৰকাশ সিং)

শাৰীৰিক সুৰক্ষা: ক’ভিড-১৯ সংক্ৰান্তীয় বিবেচনা

যিকোনো নিৰ্বাচনী অনুষ্ঠান অথবা আনুষঙ্গিক প্ৰতিবাদত শাৰীৰিক দূৰত্ব বজাই ৰখাটো প্ৰত্যাহ্বানজনক। এনে অনুষ্ঠানত বৃহৎ জনসমষ্টি সংগঠিত হোৱাটো তেনেই স্বাভাৱিক আৰু তাৰ মাজৰে অধিকাংশই মুখাৱৰণ নিপিন্ধিবও পাৰে। তাৰোপৰি, সংবাদ কৰ্মীসকলক আন সাংবাদিক সকলৰ সৈতে এক ঘনিষ্ঠ ব্যৱধানত নিৰ্দ্দিষ্ট স্থান এটাত সীমাৱদ্ধ ৰাখিব পাৰে। এনে সীমাৱদ্ধতাত সংবাদ কৰ্মীসকল কৰ’না ভাইৰাছৰ টোপালৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ আশংকা বৃদ্ধি পায়; আনহাতে জনসাধাৰণৰ মাজৰ পৰিপন্থী সদস্যসকলে সাংবাদিক সকলক উদ্দ্যেশি ইচ্ছাকৃতভাবে কাহ মৰা বা হাঁচিওৱা আদিৰ দৰে অবাঞ্ছিত কাৰ্যৰ লগতে অন্যান্য মৌখিক তথা শাৰীৰিক আক্ৰমণৰো সম্ভাৱনা থাকে।

সতৰ্ক হওক যে মানুহে চিঞৰিলে অথবা জয়ধ্বনি দিলে ভাইৰাছৰ টোপাল নিৰ্গত হ’ব পাৰে; তেনেক্ষেত্ৰত, সংবাদ কৰ্মী সকল কৰ’না ভাইৰাছৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত হোৱাৰ আশংকাও বৃদ্ধি পায়।

ক’ভিড-১৯ সম্পৰ্কীয় প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুতকৰণৰ ক্ষেত্ৰত বিতং নিৰ্দেশনাৰ বাবে অনুগ্ৰহ কৰি  চিপিজেৰ সুৰক্ষা পৰামৰ্শ চাওঁক।


২০২১ চনৰ ১২ ফেব্ৰুৱাৰীত ভাৰতৰ কলকাতাত বাওঁপন্থী দলৰ ছাত্ৰৰ নেতৃত্বত উলিওৱা সমদলৰ সময়ত আৰক্ষীয়ে কৰা অভব্য আচৰণৰ বিৰুদ্ধে কংগ্ৰেছ দলৰ সমৰ্থকসকলে প্ৰতিবাদ কৰা মুহুৰ্তত (এ পি/বিকাশ দাস)

শাৰীৰিক সুৰক্ষা: নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰ অভিযান আৰু প্ৰতিবাদ স্থলীৰ পৰা সংবাদ পৰিৱেশন তথা প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰণ

নিৰ্বাচনৰ সময়ত, সংবাদ কৰ্মীসকলে সঘনাই জনবহুল সমদল, প্ৰচাৰ অনুষ্ঠান, পোনপটীয়া সম্প্ৰচাৰ আৰু প্ৰতিবাদত উপস্থিত থাকে।

এনে অনুষ্ঠানবোৰত বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰাত সহায়ক হ’বলৈ সংবাদ কৰ্মীসকলে নিম্নলিখিত সুৰক্ষা পৰামৰ্শবোৰ বিবেচনা কৰিব পাৰে:

ৰাজনৈতিক অনুষ্ঠান আৰু সমদল সম্বন্ধীয় পৰামৰ্শ

প্ৰতিবাদ সংক্ৰান্তীয়

পৰিকল্পনা:

সজাগতা আৰু অৱস্থান:

২০১৯ চনৰ ১১ ডিচেম্বৰত ভাৰতৰ গুৱাহাটীত নাগৰিকত্ব সংশোধনী বিধেয়কৰ বিৰুদ্ধে বিক্ষোভ প্ৰদৰ্শন কৰা প্ৰতিবাদকাৰীসকলক বিচ্ছুৰিত কৰিবলৈ আৰক্ষীয়ে কন্দুৱা গেছৰ গোলা দলিওৱা মুহুৰ্তত। (এ পি/অনুপম নাথ)

পুলিচে কন্দুৱা গেছ ব্যৱহাৰ কৰিলে লব লগা সাৱধানতা:

কন্দুৱা গেছ ব্যৱহাৰ কৰিলে, হাঁচি, কাহ, থু-খেকাৰ আদি ওলাব পাৰ, চকুপানি ওলাব পাৰে আৰু শ্বাসৰুদ্ধকাৰী শ্লেষ্মা উৎপাদন হ’ব পাৰে। কোনো কোনো ক্ষেত্ৰত বমি কৰা বা শ্বাস-প্ৰশ্বাস লোৱাত অসুবিধা হোৱাও দেখা যায়। এনে লক্ষণবোৰে সংবাদ কৰ্মীসকলক বায়ুবাহিত ভাইৰাছৰ টোপালৰ দ্বাৰা কৰ’নাভাইৰাছৰ সংক্ৰমণৰ আশংকা বৃদ্ধি কৰে। যিসকল ব্যক্তি যক্ষ্মাৰ দৰে শ্বাস-প্ৰশ্বাস জনিত সমস্যাত ভুগি আছে আৰু ক’ভিড-১৯ অসুৰক্ষিত শ্ৰেণীত পৰে, তেওঁলোকে কন্দুৱা গেছ ব্যৱহাৰ কৰাৰ সম্ভাৱনা থকা জন সমাৱেশ তথা প্ৰতিবাদস্থলীলৈ যোৱাৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে।

ইয়াৰ উপৰিও, এন পি আৰে আলোকপাত কৰা মতে, কন্দুৱা গেছে প্ৰকৃততে কৰ’নাভাইৰাছৰ দৰে ৰোগাণুৰ প্ৰতি ব্যক্তি এজনৰ সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।

কন্দুৱা গেছৰ সংস্পৰ্শ আৰু প্ৰভাৱৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ বিষয়ে অধিক নিৰ্দেশনাৰ বাবে, অনুগ্ৰহ কৰি চি পি জে’ৰ সাধাৰণ ৰোগ সম্বন্ধীয় পৰামৰ্শাৱলী চাওঁক।

শাৰীৰিক নিৰ্যাতন সম্বন্ধীয় পৰামৰ্শ

প্ৰতিবাদকাৰীসকলে অতীতত ভাৰতৰ সাংবাদিক সকলৰ ওপৰত নিৰ্যাতন চলোৱাৰ দৃষ্টান্ত আছে। এনেধৰণৰ আক্ৰমণাত্মক পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ’লে নিম্নলিখিত পৰামৰ্শসমূহ বিবেচনা কৰক:

শাৰীৰিক সুৰক্ষা: প্ৰতিকূল সম্প্ৰদায়ৰ মাজৰ পৰা সংবাদ পৰিৱেশন তথা প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰণ

সাংবাদিকসকলে মাজে-সময়ে এনে কিছুমান এলেকা অথবা সম্প্ৰদায়ৰ মাজত গৈ সংবাদ পৰিৱেশন তথা প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰিব লগা হয় যিয়ে সংবাদ মাধ্যম অথবা বহিৰাগতক বিদ্বেষ ভাৱেৰে চায়। যদি কোনো সম্প্ৰদায়ৰ লোকে ধাৰণা কৰে যে, সংবাদ মাধ্যমে তেওঁলোকক উচিতভাৱে প্ৰতিনিধিত্ব নকৰে অথবা সদায় তেওঁলোকৰ নেতিবাচক দিশসমূহে দেখুৱায়; তেন্তে তেওঁলোকৰ মনত এনেধৰণৰ বিদ্বেষ ভাৱৰ উৎপত্তি হ’ব পাৰে। নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰ অভিযানৰ সময়ত, সাংবাদিক সকলে এনে কিছুমান বিদ্বেষী মনোভাৱৰ সম্প্ৰদায়ৰ মাজত বৰ্দ্ধিত সময়ৰ বাবে কাম কৰিব লাগিব পাৰে।

তেনে সময়ত বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰিবলৈ নিম্নলিখিত পৰামৰ্শবোৰ বিবেচনা কৰক:

Exit mobile version