21 Nisan 2020 günü çekilen bu fotoğrafta İstanbul’da bir bankanın önündeki insanlar görülüyor. Türkiye kısa süre önce ekonomi haberciliğini kısıtlayabilecek bir finans yönetmeliğini yürürlüğe koydu. (AFP/Ozan Köse)
21 Nisan 2020 günü çekilen bu fotoğrafta İstanbul’da bir bankanın önündeki insanlar görülüyor. Türkiye kısa süre önce ekonomi haberciliğini kısıtlayabilecek bir finans yönetmeliğini yürürlüğe koydu. (AFP/Ozan Köse)

Yeni finans yönetmeliği Türkiye’de ekonomi haberciliğine tehdit oluşturuyor

İstanbul, 11 Mayıs, 2020 – Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) bugün, Türkiyeli yetkililerin kısa süre önce yürürlüğe giren bir finans yönetmeliğini gözden geçirerek gazetecilere karşı kullanılmayacağını temin etmeleri gerektiğini söyledi.

Türkiyeli yetkililerin 7 Mayıs günü Türkiye’nin Resmi Gazete’sinde yayımlayarak yürürlüğe koydukları yeni bankacılık yönetmeliğinin metninde “finansal sisteme olan güveni zedeleyerek sistemik riske neden olabilecek” veya “ bir finansal aracın arzına, talebine veya döviz kuru ve faiz dahil fiyatına ilişkin… [fiyatın] anormal veya yapay düzeyde tutulmasını sağlayan ya da sağlayabilecek” niteliklerde bilgi yaymaya para cezaları getiriliyor.

Haber sitesi Gazete Duvar’da ekonomi yazarı ve Berlin Ekonomi ve Hukuk Okulu’nda Doçent olan Ümit Akçay, CPJ’in konuya dair sorularını bir mesaj uygulaması üzerinden cevaplarken yönetmeliğin ekonomi alanında haber yapan gazetecileri ceza korkusuyla otosansüre itebileceğini söyledi.

New York’ta, CPJ’in Avrupa ve Asya Program Koordinatörü Gulnoza Said: “Türkiye’nin yeni bankacılık yönetmeliğindeki belirsizlik, hangi haberlerin banka sistemine zarar vereceğine karar vermekteki doğal keyfilik ile bir araya gelince ülke ekonomisi üzerine bağımsız haber yapmaya karşı bir tehdit oluşturuyor” dedi ve ekledi: “Türkiyeli yetkililer yönetmeliği gözden geçirmeli ve ekonomi ile finans alanlarında çalışan gazetecilerin işlerini serbestçe ve misilleme korkusu olmadan yapabilmelerini temin etmeliler.”

Avukat ve yerel bir sivil hak koruma kurumu olan Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) Eş Direktörü Veysel Ok, CPJ’in konuya dair sorularını bir mesaj uygulaması üzerinden cevaplarken yönetmeliğin özellikle gazetecilere yönelik olmadığını söyledi ancak ekledi: “yönetmelik ucu açık ifadeler barındırıyor, bu yüzden uygulamadan yüzde yüz gazeteciler etkilenmez diyemeyiz.”

CPJ’in kayıtlarına göre, geçen yıl Haziran ayında Türkiyeli yetkililer Bloomberg için çalışan iki gazeteciye haberleriyle ülke ekonomisine zarar verdikleri iddiasıyla dava açtı. Gazeteciler suçlu bulunurlarsa beş yıla kadar hapis cezası alabilirler.

CPJ konuya dair Türkiye’nin ABD Büyükelçiliği’ndeki hazine ve finans müşavirine elektronik posta gönderdi fakat bir yanıt alamadı.