Türkiye, Çin ve Mısır toplam hapis gazetecilerin yarısından çoğından sorumlular
New York, 13 Aralık 2018–Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) bulgularına göre, otoriter rejimler muhalif sesleri susturmak için hapishaneleri giderek artan bir şekilde kullanıyorlar ve üst üste üç yıldır en az 251 gazeteci mesleki faaliyetlerinden dolayı hapiste.
CPJ, 1 Aralık 2018 itibariyle mesleki faaliyetlerinden dolayı hapsedilmiş 251 gazeteci tespit etti. Yerli gazetecilerine baskılarını artıran Suudi Arabistan’da geçen yıldan daha çok gazeteci hapisteydi ve Türkiye parmaklıklar ardındaki en az 68 gazeteci ile en çok gazeteci hapseden ülkeler arasındaki liderliğini üç yıl üst üste korumuş oldu.
Dünya çapındaki basın karştı söylem yükselişteyken, CPJ sayımına göre gazeteciler yüzde 70 oranında devlete karşı işlenen suçlardan dolayı ve yüzde 28 oranında “yalan haber” sebebiyle hapisteydiler; bu ikincisi 2016 yılında yüzde dokuz idi. Gazeteciler için en tehlikeli alan politika, onu insan hakları izliyor. Hapisteki kadın gazetecilerin sayısı dünya çapında artarak 33’e yükseldi; bunların dördü Suudi Arabistan’da, kadın hakları üzerine yazan gazeteciler. Çin’de hapis gazetecilerin sayısındaki genel artış kısmen Pekin’in Uygur azınlığa uyguladığı zulmün bir sonucu.
CPJ İdari Müdürü Joel Simon: “Son birkaç yıldır gazetecilerin dünya çapında uğradıkları korkunç saldırıların şiddeti arttı ve hafifleyecek gibir de görünmüyor. Dünyada 251 gazetecinin habercilik yaptıkları için hapiste olması kabul edilemez” dedi ve ekledi: “Haber ve bilginin özgür hareketine inanan herkese ağır bir fatura çıkarılıyor. Sansür aracı olarak hapishaneleri kullanan tiranların yaptıkları yanlarına kar kalmamalı.”
Hapishane sayımı sadece devletler tarafından hapsedilmiş gazetecileri kapsar ve kayıp ya da (CPJ’in Husiler olarak da bilinen Ansar Allah hareketi tarafından alıkonulduklarına inandığı çok sayıdaki Yemenli gazeteci veya Ukrayna’nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından esir tutulan Ukraynalı gazeteci gibi) devlet olmayan aktörler tarafından gerçekleştirilen rehin alma vakalarını kapsamaz. Bu vakalar “kayıp” veya “kaçırılmış” başlıkları altında izlenir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde hiçbir gazeteci 1 Aralık tarihinde hapiste değildi ancak CPJ kendi ülkelerinden meslekleriyle alakalı tehditler dolayısıyla kaçan en az yedi yabancı gazetecinin Amerika Birleşik Devletleri Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) tarafından alıkonulmasını belgeledi veya gazetecilere yardımda bulundu.
CPJ’in listesi 1 Aralık 2018 günü 12.01 AM itibariyle hapiste olanların resmidir. Yıl içerisinde hapsedilen ve serbest bırakılan gazetecileri içermez. Metotlarımıza dair daha ayrıntılı bilgi edinin.
CPJ’in raporu Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Portekizce, Rusça, İspanyolca ve Türkçe dillerinde mevcuttur.